Dzisiaj opowiem o sytuacji dotyczącej wypłaty świadczenia, jakim jest renta rodzinna po małżonku zmarłym na terytorium Szwajcarii. W skrócie: zgłosił się do nas wdowiec po zmarłej na terytorium Szwajcarii żonie, która przepracowała na terytorium Szwajcarii 12 lat. Przed podjęciem zatrudnienia na terytorium Szwajcarii, pracowała przez ponad 5 lat na terytorium Niemiec. Z kolei okres zatrudnienia w Polsce był znikomy.  

W związku z tym, postanowiłam przygotować i podzielić się z Tobą case study. Na jego podstawie odpowiem na następujące pytania:

• który z krajów powinien być zobligowany do wypłaty renty w konkretnym przypadku?
• czy mieszkając w Polsce, należy odprowadzać podatek dochodowy od świadczeń z zagranicy?
• jak rozpocząć całą procedurę oraz wnioskować o tego typu świadczenie?

Zapraszam do lektury!

Renta rodzinna ze Szwajcarii – na czym polegał problem naszego Klienta?

Pytanie klienta brzmiało:

• który z krajów będzie wypłacał rentę rodzinną dla niego oraz sześcioletniej córeczki, a także
• czy od całości renty rodzinnej wypłacanej z zagranicy będzie on musiał odprowadzać na terytorium Polski, gdzie zamierza się przeprowadzić, składkę zdrowotną i podatek dochodowy? 

Zacznijmy od tego, jak odnoszą się do tej kwestii obowiązujące przepisy?

Warto zacząć od tego, że jeżeli umiera jakaś osoba, to jej żyjący krewni mogą mieć prawo do tak zwanej renty rodzinnej. Poszczególne świadczenia w tym zakresie (a także potencjalni beneficjenci) różnią się w zależności od konkretnego kraju Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Wolnego Handlu (EFTA). Zasady składania wniosków o to świadczenie ustalone są jednak przez przepisy unijne. 

Gdzie złożyć wniosek o rentę rodzinną?

Wniosek o rentę rodzinną składa się w zakładzie ubezpieczeń emerytalnych w kraju, w którym zmarły mieszkał lub pracował. Ten organ rozpatrzy złożony wniosek i prześle go do właściwego państwa, w którym opłacane były składki ubezpieczeniowe. 

A co, gdy zmarły otrzymywał emeryturę bądź wynagrodzenie z kilku krajów Unii Europejskiej? Wówczas krajem, który powinien wypłacać świadczenie z tytułu śmierci lub rentę rodzinną będzie kraj, w którym:

• ostatnio mieszkał zmarły (o ile kraj ten wypłacał mu tą emeryturę czy rentę) bądź
• kraj, w którym najdłużej opłacał on składki na ubezpieczenie społeczne. 

Nasz klient mieszka wraz ze swoją córeczką na terytorium Szwajcarii. Tam też ostatnio pracowała i mieszkała, a także zmarła jego żona. Dlatego to właśnie w Szwajcarii powinien on złożyć odpowiednie wnioski do instytucji emerytalno-rentowej, którą jest AHV-iv.ch. o wypłatę tak zwanej renty rodzinnej po swojej żonie.  

Małżonka przed przyjazdem na terytorium Szwajcarii pracowała również na terytorium Niemiec przez 5 lat. Zatem nabyła prawo do emerytury w DE i organ rentowy w Szwajcarii podejmie odpowiednie działania w tej sprawie. Przede wszystkim poinformuje organ rentowy w Niemczech o roszczeniu męża z tytułu renty rodzinnej. 

Przeczytaj także: Alimenty z zagranicy – jak skutecznie je wyegzekwować?

Kiedy wypłaca się rentę rodzinną?

Należy zaznaczyć, że rentę rodzinną wypłaca się po spełnieniu konkretnych przesłanek. Obowiązują one na terytorium danego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub EFTA. 

Nasz klient zamierza przeprowadzić się na stałe do Polski. Renta rodzinna będzie więc wpływać na jego konto bankowe w polskim banku.  Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, bank pełni funkcję płatnika i jest zobowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne. Podstawą prawną będzie tu Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych.   

Renta rodzinna ze Szwajcarii – ile wyniesie podatek dochodowy?

Wysokość składki zdrowotnej wynosi obecnie 9% podstawy wymiaru składki. Jeżeli świadczenie pochodzi z państw Unii Europejskiej lub EFTA lub ze Zjednoczonego Królestwa, składkę zdrowotną pobiera się tylko wówczas, gdy beneficjent pobierał polską emeryturę lub rentę, która podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu. Zasadność potrącania składek zdrowotnych weryfikowana jest indywidualnie przez Mazowiecki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia Centrum Usług Wspólnych w Płocku.  

Zaliczki na podatek dochodowy potrącane są na podstawie zawartych przez Polskę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Ich postanowienia dokładnie precyzują, czy podatek pobierany jest w państwie, z którego świadczenie wypływa, czy w państwie, w którym mieszka odbiorca świadczeń, czy też w obu państwach jednocześnie. Bank, na którego konto wpływają świadczenia zagraniczne, powinien do końca lutego każdego roku wystawiać informację PIT-11, którą należy uwzględnić w rocznym zeznaniu podatkowym. 

Przeczytaj także: Podział majątku małżonków za granicą – jaki sąd będzie właściwy?